کفکش
پمپ کفکش از جمله پمپ‌هایی است که به دلیل مزایا و قابلیت‌های ویژۀ که دارد، مانند قدرت و قیمت مناسب، بسیار مورد استفاده قرارمی‌گیرد. مصارف کشاورزی، باغات، صنعتی و حتی خانگی نشان از دامنه کاربرد بسیار وسیع این نوع پمپ می‌باشد.
پمپ کفکش چیست؟
پمپ کفکش از جمله انواع پمپ شناور و از گروه پمپ‌های سانتریفیوژی است. مهمترین ویژگی پمپ شناور نظیر کفکشها آن است که باید به صورت مستغرق در آب باشند. لذا خشک کار کردن آن‌ها می تواند سبب آسیب به دستگاه و حتی سوختن الکتروموتور گردد.
کفکشها مانند کفکش داخل چاه، اغلب برای پمپاژ آب در عمق به سطح زمین استفاده می‌شوند. هرچند از برخی مدل‌های آن برای پمپاژ به صورت افقی نیز می‌توان استفاده کرد. پمپ‌های کفکش برای انتقال و پمپاژ آب تمیز و بدون ذرات ریز و درشت استفاده می‌شود. در نتیجه تصور برخی از افراد که کفکش را با لجن‌کش یکی می دانند، درست نیست. چراکه پمپ لجن‌کش به منظور پمپاژ آب‌های دارای آلاینده یا سیالات غلیظ نظیر گل و لای استفاده می‌شود.
کاربردهای پمپ کفکش
به طور کلی می‌توان اصلی‌ترین کاربردهای پمپ کفکش را چنین بیان کرد:
- استفاده به عنوان پمپ آب خانگی
- استفاده به عنوان پمپ آب صافی‌دار
- استفاده به عنوان پمپ کفکش آب چاه
- استفاده به عنوان فواره
- استفاده جهت انتقال آب از مخازن و استخرها
- استفاده جهت آبیاری
- استفاده جهت تخلیه آب از مخازن آبیاری و کشاورزی
از برجسته‌ترین مزایای کفکشها نیز می‌توان به کیفیت خوب و رضایت بخش در پمپاژ، تنوع در قدرت و اندازه خروجی، تناسب کیفیت و قیمت و دوام خوب اشاره کرد. عدم داغ کردن و کم صدا بودن به دلیل قرارگیری در آب نیز از دیگر مزایای پمپ کفکش می‌باشد.
نکات مهم در استفاده از پمپ کفکش
برای استفاده از پمپ کفکش و بهره‌مندی کامل از ویژگی‌های آن، نیاز است تا نسبت به رعایت برخی نکات دقت لازم را داشته باشیم. در ادامه قصد داریم تا به بیان برخی نکاتی بپردازیم که لازمه عملکرد مناسب پمپ کفکش، رعایت دقیق آن‌هاست.
- در هنگام استفاده از پمپ مراقب نوسانات برق باشید، زیرا نوسانات احتمالی ممکن است باعث نیم سوز شدن و یا کم کاری پمپ شود. البته احتمال سوختگی بسیار بالا خواهد بود.
- پمپ کفکش به هیچ وجه نباید بدون آب کار کند، چون باعث سوختن آن می‌شود.
- پمپ کفکش باید به صورت ایستاده قرار بگیرد و از کج شدن آن جلوگیری کرد، زیرا به دلیل وجود روغن در آن، چنانچه کج شود روغن درون پمپ نیز کج شده و برای پمپ اشکالاتی را به وجود خواهد آورد.
- به دلیل جلوگیری از ورود آشغال به درون کفکش و آسیب رسیدن به پروانه، حتماً باید بالاتر از سطح قرار گیرند.
- به جهت جلوگیری از ورود آشغال نیاز است تا پمپ توسط یک توری گالوانیزه یا پلاستیکی محصور شوند.
- شیلنگی که به پمپ کفکش متصل می‌شود، باید از نظر اندازه متناسب (هم اینچ) با پمپ باشد.
چنانچه در این خصوص سؤالی دارید و یا اینکه نیاز به راهنمایی بیشتری دارید، کارشناسان ونتی پمپ (VENTIPUMP) آماده پاسخگویی به سؤالات شما عزیزان و ارائه راهنمایی بیشتر هستند.
انواع پمپ کفکش
اگر پمپ کفکش را از نظر انواع آن مورد بررسی قرار دهیم، نیاز است تا آن‌ها را از جوانب مختلفی دسته بندی و مورد بررسی قرار داد. در ادامه به معرفی انواع پمپ کفکش از جهات مختلف خواهیم پرداخت.
انواع پمپ کفکش از نظر نوع عملکرد پمپ
پمپ کفکش را می‌توان از نظر نوع عملکرد به 2 دسته تقسیم نمود:
- پمپ مستغرق: این مدل از پمپ‌ها به دلیل اینکه درون آب قرار می‌گیرند (غرق می‌شوند) به پمپ مستغرق معروف هستند.
- پمپ شافت و غلاف: این پمپ‌ها امروزه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند و شاید به نحوی بتوان گفت که استفاده از آن‌ها منسوخ شده است. این پمپ‌ها به دلیل اینکه از الکتروموتور جهت چرخاندن پروانه‌های پمپ استفاده می‌شد، امکان قرار گرفتن در درون آب را نداشتند و باید در بیرون از چاه قرار می‌گرفت.
انواع پمپ کفکش از نظر خنک شدن
از نظر خنک کاری پمپ کفکش دو نوع است:
- آب خنک: این مدل توسط آب خنک می‌شود.
- روغن خنک: این مدل توسط روغن خنک می‌شود.
انواع پمپ کفکش از نظر خازن
پمپ‌ها از نظر خازن دارای دو نوع خازن بیرونی و خازن درونی هستند.
- خازن بیرونی: در این حالت خازن در بیرون پمپ قرار می‌گیرد.
- خازن درونی: در این حالت خازن در محفظۀ درون پمپ قرار می‌گیرد.
انواع پمپ کفکش از نظر فاز
- پمپ کفکش تک فاز
- پمپ کفکش سه فاز
کفکش تک فاز و سه فاز، از منبع‌های قدرت مختلفی استفاده می‌کنند. واژه‌ی فاز به توزیع یک بار الکتریکی اشاره می‌کند. برق تک فاز، یک مدار قدرت جریان متناوب است که در آن دو سیم تعبیه‌شده. معمولاً یکی از این سیم‌ها، سیم فاز و دیگری سیم خنثی است. برق در میان این دو سیم فاز و خنثی، جریان مییابد. ولی برق سه فاز، یک مدار قدرت AC است که در ساختار آن سه سیم تعبیه‌شده است.
برق منازل مسکونی معمولاً تک فاز است، ولی در تأسیسات تجاری و صنعتی، اغلب منبع تغذیه‌ی سه فاز به کار می‌رود. بنابراین، برای استفاده از کفکشهای تک فاز و سه فاز، باید به منبع تغذیه‌ی محل موردنظر خود توجه کنید. اگر می‌خواهید برای یک منزل مسکونی کفکش تهیه کنید، کفکش تک فاز و اگر برای تأسیسات صنعتی نیاز به کفکش دارید، باید از کفکش سه فاز استفاده کنید.
یک تفاوت اساسی بین منبع تغذیه‌ی کفکش تک فاز و سه فاز این است که منبع تغذیه‌ی کفکش سه فاز، بارهای بالاتر را بهتر در خود جای می‌دهد. در عوض، منبع تغذیه‌ی کفکش تک فاز، معمولاً برای استفاده از بارهای معمولی به کار می‌رود.
بااین‌حال، دستگاه‌های تک فاز را می‌توان از سیستم‌های سه فاز استخراج کرد. بعضی از کشورها مانند آمریکا، این کار را با استفاده از یک ترانسفورماتور برای دریافت ولتاژ مناسب، انجام می‌دهند. ولی در برخی دیگر از کشورها مانند کشورهای اروپایی، این کار به‌صورت مستقیم انجام می‌گیرد.
انواع پمپ کفکش از نظر نوع پروانه
یکی دیگر از دسته بندی‌هایی که می‌توان برای انواع پمپ کفکش (پمپ کفکش) در نظر گرفت، دسته بندی بر اساس نوع پروانه می‌باشد. در این دسته بندی، پمپ ها در 2 گروه پروانه بسته و پروانه باز قرار می‌گیرند.
انواع پمپ کفکش از نظر نوع جنس ساخت
پمپ‌های کفکش با توجه به اینکه ممکن است برای مصارف گوناگونی مورد استفاده قرار گیرند، از نظر نوع جنس و آلیاژ به کار رفته در ساخت آن‌ها، دارای انواع مختلفی هستند. برخی مواقع ممکن است از پمپ کفکش برای پمپاژ سیالاتی استفاده شود که خاصیت خورندگی داشته باشند، که در این حالت بهترین نوع آلیاژ، استیل می‌باشد. برخی مواقع نیز ممکن است سیالات به صورت آب شور باشند که معمولاً از جنس پلاستیکی استفاده می‌شود و...
بر این اساس می‌توان انواع پمپ کفکش را از نظر نوع مواد به کار رفته در ساخت بدنه و پروانه، به دسته‌های زیر تقسیم نمود:
- کفکش استیل
- کفکش چدن
- کفکش برنزی
- کفکش پلاستیکی
- کفکش آلومینیومی
- کفکش تکنو پلیمر
- کفکش اسکوبایی
اجزا تشکیل دهنده پمپ کفکش
پمپ کفکش از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که هر یک وظیفه خاصی را در این پمپ ها عهده دار هستند. اگر بخواهیم به صورت تیتروار اصلی‌ترین بخش‌های یک پمپ کفکش را نام ببریم، می‌توان این بخش‌ها را به صورت زیر نام برد:
- پروانه
- موتور
- مکانیکال سیل
- حلزون
- محور (شفت)
- خازن
- کابل
جنس بدنه پمپ کفکش از مواد و آلیاژهای گوناگون ساخته شده است. استیل ضد زنگ برای کارهای صنعتی، شیمیایی و آب شرب طراحی شده است. آلومینیوم نیز گزینه مناسبی برای کشاورزی و آب شرب است. پمپ‌های از جنس چدن بیشتر برای صنایع بزرگ و سنگین کاربرد دارند. کفکشهای پلیمری یا پلاستیکی نیز به دلیل دوام و سهولت در جابجایی از گزینه‌های رایج برای مصارف خانگی و کشاورزی هستند.
استیل، پلاستیک، پلیمر، نوریل و چدن از جنس‌های رایج پروانه کفکش هستند. پروانه استیل دارای بالاترین مقاومت و پلاستیک دارای کمترین مقاومت می‌باشد.
قدرت و توان
از دیگر معیارهای مهم در انتخاب کفکش، قدرت و توان خروجی دستگاه است که باید پاسخگوی نیاز شما باشد. کفکش های ۱۲ و ۲۴ ولت معمولاً برای کارهای سبک تا متوسط گزینه خوبی هستند. کفکش های با توان ۱۰۰ ولت به بالا نیز برای طیف وسیعی از کارهای متوسط تا سنگین درنظر گرفته شده اند.
نوع سیال
نوع سیالی که پمپ با آن در ارتباط است، یکی از محدودیت‌های مهم در انتخاب و خرید بهترین کفکش است. وجود ذرات معلق و رسوبات در کنار ساختار شیمیایی سیال حائز اهمیت است. خوردگی بدنه، افت کیفیت و خرابی پمپ از نتایج استفاده کفکش نادرست است. پمپ‌های استیل ضد زنگ و پلیمری برای کارهای رایج دوام و مقاومت خوبی دارند. برای سیالات حاوی گل و لای نیز باید به جای کفکش از لجن‌کش قوی استفاده کرد.
ارتفاع (هد) پمپاژ
هریک از پمپ ها بسته به توان و قابلیت های خود، قابلیت پمپاژ تا ارتفاع مشخصی را دارند. در نتیجه شما بسته به نیاز خود به عنوان مثال عمق چاه، بایستی هنگام انتخاب کفکش به این موضوع توجه نمایید. ضمناً توصیه می کنیم برای کارایی و دوام بهتر، کفکش مورد نظر ارتفاع پمپاژ اسمی بالاتری نسبت به ارتفاع مورد نیاز داشته باشد.
دهانه خروجی پمپ کفکش
آب و سیال خروجی از پمپ، از طریق دهانه خروجی در معرض بهره برداری قرار می‌گیرد. طبیعتاً این اندازه در میزان و شدت آبدهی مؤثر خواهد بود. در نظرگیری اندازه مناسب نیز تا حد زیادی به شرایط و نوع کار شما بستگی دارد.
کفکش های ۱ اینچ، دو اینچ و سه اینچ برای کارهای کشاورزی و امور سبک گزینه مناسبی هستند. هر چه اندازه خروجی بزرگتر شود، میزان آب خروجی افزایش خواهدیافت. از طریقی دیگر هزینه خرید نیز افزایش می یابد. پس بهتر است بسته به نیاز خود، اندازه خروجی مناسبی را انتخاب نمایید.
ویژگی های ظاهری و استفاده آسان
داشتن ابعاد مناسب و اشغال نکردن فضای زیاد در برخی موارد اهمیت دارد. سهولت در نصب، راه اندازی و استفاده آسان از دیگر موضوعات مهم هنگام خرید کفکش است. داشتن دفترچه راهنمای مناسب و داشتن کابل با کیفیت و اندازه مناسب نیز امکان بهره گیری از پمپ کفکش را برای عموم افراد آسان و راحت خواهدکرد.
پمپ کفکش از نظر ظاهری به صورت عمودی می‌باشد، یعنی اینکه دارای شکلی استوانه‌ای می‌باشد. نکته حائز اهمیت در پمپ‌های کفکش این است که این پمپ‌ها تنها برای پمپاژ آب و سیالات تمیز به کار برده می‌شوند. چنانچه از کفکشها برای پمپاژ سیالاتی استفاده شود که دارای گل و لای و یا آشغال و ذرات معلق باشند، احتمال سوختگی و نیز خراب شدن پروانه آن‌ها وجود دارد. به همین دلیل توصیه می‌شود که پمپ کفکش همیشه بالاتر از کف قرار بگیرد تا از ورود هر گونه آشغالی به درون آن جلوگیری شود.
چنانچه نیاز باشد تا نسبت به پمپاژ سیالاتی که دارای گل و لای و یا ذرات معلق هستند اقدام شود، باید از لجن‌کش استفاده نمود.
منبع قدرت کفکش تک فاز بهتر است یا کفکش سه فاز؟
یکی از تفاوت‌های منبع تغذیه‌ی کفکش تک فاز و سه فاز، در میزان ثبات فرآیند نیرورسانی به این پمپ‌ها است. به دلیل افت و خیرهای ولتاژ، یک منبع تغذیه‌ی تک فاز نمی‌تواند به‌اندازه‌ی منبع تغذیه‌ی سه فاز، به‌صورت منظم به پمپ نیرو برساند. منبع تغذیه‌ی کفکش سه فاز، میزان ثابتی از نیرو را با سرعت ثابت به دستگاه می‌رساند.
اگر بخواهیم قدرتِ منبع تغذیه‌ی سه فاز را در نظر بگیریم، نسبت به منبع تغذیه‌ی کفکش تک فاز، کارایی بیشتری دارد. منبع تغذیه‌ی سه فاز، میتواند سه برابر بیشتر از منبع تغذیه‌ی تک فاز، برق را انتقال دهد؛ درحالی‌که برای انجام این کار فقط به یک سیمِ اضافه نیاز دارد.
کاربردهای کفکش تک فاز
این کفکش با توجه به ساختاری که دارد، معمولاً برای مصارف کوچک و متوسط مورداستفاده قرار می‌گیرد. ازآنجایی‌که کفکشهای تک فاز، قدرت کمتری نسبت به کفکشهای سه فاز دارند، نمی‌توان از آن‌ها برای تخلیه‌ی آب چاه‌های خیلی عمیق استفاده کرد. برخی از کاربردهای کفکش تک فاز را می‌توانید در زیر مشاهده کنید:
- برای تخلیه‌ی آب استخرها می‌توان از این کفکش استفاده کرد.
- تخلیه‌ی آب چاه زمین‌های کشاورزی
- با استفاده از کفکش تک فاز، می‌توان آب را از منابع مختلف منتقل کرد.
مزیت‌های استفاده از کفکش تک فاز
باوجود مواردی که ذکر شد، شاید از خودتان بپرسید؛ برای چه باید به‌جای کفکش سه فاز از کفکش تک فاز که قدرت کمتری دارد، استفاده کرد؟ برای رسیدن به جواب این سؤال، موارد زیر را مشاهده کنید:
- این کفکش نسبت به کفکش سه فاز، قیمت کمتری دارد.
- در مکا‌ن‌هایی مانند منازل مسکونی که منبع قدرت سه فاز وجود ندارد، مجبور هستیم از کفکش تک فاز استفاده کنیم.
- این کفکشها مستقیماً به منبع قدرت متصل می‌شوند.
کاربردهای کفکش سه فاز
کفکش سه فاز، مجهز به یک موتور الکتریکی است که از سه ولتاژ سینوسی تغذیه می‌کند. ازآنجایی‌که این کفکش قدرت بالایی دارد، نمی‌توان از آن در منازل استفاده کرد، زیرا منبع تغذیه‌ی منازل، تک فاز است و با کفکش سه فاز تطبیق ندارد. کاربردهای کفکش سه فاز را می‌توانید در زیر مشاهده کنید:
- از این کفکش اغلب در تأسیسات صنعتی و تجاری استفاده می‌شود.
- برای تخلیه‌ی چاه‌های عمیق به کار می‌رود.
- در زمین‌های زراعی بزرگ هم از این کفکش استفاده می‌شود.
مزیت‌های استفاده از کفکش سه فاز
- کفکشهای سه فاز طراحی ساده‌تری نسبت به کفکشهای تک فاز دارند و با قدرت بیشتری هم کار می‌کنند.
- نسبت به کفکشهای تک فاز، این کفکشها صدای کمتری از خود ایجاد می‌کنند.
- درست است که قیمت کفکشهای سه فاز از تک فاز بیشتر است، ولی این کفکشها به خاطر اینکه جای کمتری اشغال می‌کنند و ساختارِ ساده‌تری هم دارند، به هزینه‌ی نگهداری کمتری نیاز دارند.
جمع‌بندی
کفکش تک فاز و سه فاز از آن دسته پمپ‌هایی هستند که با استفاده از قدرت برق، کار می‌کنند. از این پمپ‌ها عمدتاً برای تخلیه‌ی آب استفاده می‌شود. کفکشهای تک فاز نسبت به کفکشهای سه فاز قدرت کمتری دارند. بااین‌حال از این کفکشها برای مصارف مختلفی مانند تخلیه‌ی آب چاه‌های کم‌عمق و همچنین در منازل مسکونی که برق تک فاز دارند، استفاده می‌شود. کفکشهای سه فاز هم باوجود اندازه‌ی کوچک‌ترشان، به دلیل توان بالایی که دارند، معمولاً در بخش‌های صنعتی و بزرگتر به کار میروند.
تک فاز
سه فاز
دیدگاه خود را بنویسید